تبیین دیدگاه جان هیک درباره ی معاد و نقد آن بر اساس حکمت متعالیه
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
- author فهیمه جمشیدی خواه
- adviser نفیسه ساطع زهره برقعی
- publication year 1391
abstract
چکیده موضوع این پایان نامه تبیین دیدگاه جان هیک درباره ی معاد و نقد آن بر اساس حکمت متعالیه است. جان هیک در مسئله ی حیات پس از مرگ، به رستاخیز، دیدگاهی مسیحی – یهودی، که به معنای جسمیت یافتن مجدد شخصیت انسانی بعد از مرگ است، معتقد است و در این زمینه برای معقول جلوه دادن جاودانگی و حیات پس از مرگ نظریه ی "بدل" را مطرح می کند. جان هیک معتقد است که انسان یک واحد جسمی – روانی است که با مرگ نابود می شود و بعد از مرگ عین یا "بدل" جسمی – روانی شخص قبل از مرگ از عدم با قدرت مطلق خداوند بر انگیخته می شود. ملاصدرا معتقد است که انسان یک وجود واحد است که این حقیقت واحد دارای دو اعتبار بدن و نفس است و نفس حقیقت این وجود واحد است. ایشان بر اساس اصل تشکیک در وجود و اصل حرکت جوهری ثابت می کند که نفس با حادث شدنش به موازات بدن، مسیر تکاملی را طی می کند و مراتب وجودی خود را به فعلیت می رساند و پشت سر می گذارد تا به مرتبه ی نفس ناطقه ی انسانی و اتحاد با عقل فعال برسد که به عنوان کمال نفس تلقی می شود. نفس بعد از مرگ به کمک قوه ی خیال، بدن برزخی و عقلی خود را ایجاد می کند. نفس و بدن بعد از مرگ در امتداد نفس و بدن قبل از مرگ است، فقط نفس از عالم و مرتبه ی ماده روی بر گردانده و به مرتبه و عالم مافوق ماده و ملکوت توجه نشان می دهد. با توجه به اصول فلسفی ملاصدرا همانند اصل وحدت وجود، اصل حرکت جوهری، اصل تشکیک در وجود و اصل شئیت شیء به صورت شیء است، می توان مبانی نظریه ی "بدل" جان هیک هم چون نفی نفس، حقیقت مرگ که نابودی مطلق است، را نقد کرد. هم چنین نظریه "بدل" هیک، نظریه ایی فرضی و بر اساس آزمون ذهنی است؛ پس نمی تواند در معقول و ممکن جلوه دادن جاودانگی و حیات پس از مرگ دلیل موجهی باشد. کلمات کلیدی: رستاخیز، بدل، نفس، معاد جسمانی، تناسخ
similar resources
تبیین معاد جسمانی بر اساس مبانی هستی شناختی حکمت متعالیه
ملاصدرا بخش مهمی از مبانی فلسفی خویش را صرف تمهید مقدمات اثبات معاد جسمانی می نماید. وی با تجزیه این مقوله به دو مساله عینیت بدن دنیوی و اخروی و همچنین وجود تعارضات گزاره های آن, به ارائه تبیین درخور در باب حشر جسمانی می پردازد. عمده مبانی صدرا در این مقوله به دو حوزه وجودی و معرفتی بازگشت می کند. وی در حوزه وجودی بر اساس لحاظ وحدت و فردیت خارجی موجودات, هویت اصالی هر موجود را حقیقت تشکی...
full textجهانهای ممکن انضمامی و نقد آن از دیدگاه حکمت متعالیه
ظهور مفهوم جهانهای ممکن در فلسفهی تحلیلی معاصر و تأثیر فراوان آن در غلبه بر تشکیک تجربهگرایی جدید مبنی بر نفی منطق وجهی، به مباحث فراوانی پیرامون ماهیت این مفهوم منجر شده است. عدهای از فلاسفه جهانهای ممکن را اموری انتزاعی و چونان وضعیت ممکن امورِ همین جهان واقعی قلمداد کردهاند. در مقابل، برخی دیگر از فلاسفه که چهرهی برجستهی آنها دیوید لویس است با اتخاذ رویکردی که از آن تعبیر به نامگرا...
full textشرح و نقد دیدگاه راجر تریگ درباره عقلانیت (بر اساس مبانی حکمت متعالیه)
عقلانیت یکی از چالش برانگیزترین مباحث معرفت شناسی در قرن اخیر است. اندیشمندان حوزه ی عقلانیت همواره در پی تعریفی برای باوری عقلانی بوده اند. هرکدام بر اساس پیش فرض های بنیادی شان درخصوص وجود یا عدم واقعیت مستقل، نیز امکان یا عدم امکان دست یابی به آن، تعریف های مختلفی از عقلانیت ارائه داده اند. تریگ فیلسوفی است که با اتخاذ رویکردی واقع گرایانه، در پی آن است که عقلانیت را هم از چارچوب تنگی که تجر...
15 صفحه اولنقد نظریۀ «اصالت فرهنگ بر اساس آموزههای فلسفی حکمت متعالیه»
دربارة مسئلۀ «عاملیت- ساختار»، سه دیدگاه کلی وجود دارد: برخی جانب عاملیت را گرفتهاند؛ برخی جانب ساختار را؛ و برخی دیگر سعی کردهاند نظریاتی میانی ارائه کنند. نظریۀ «اصالت جامعه»، که از سوی برخی متفکران مسلمان ارائه شده، راهکاری است میانی برای جمع میان عاملیت و ساختار. این نظریه دارای دو صورتبندی است. صورتبندی اولیۀ آن توسط علّامه طباطبائی و شهید مطهّری مطرح شده است که در تأیید مدعای خود، صرفاً...
full textبررسی و تبیین رویکرد «وحی فراگزارهای» از دیدگاه حکمت متعالیه
یکی از مسائل مهم در تبیین وحی، بررسی رویکردهای گزارهای و غیرگزارهای در وحی است. در میان رویکردهایی که در تبیین این مسئله وجود دارد، رویکرد ملاصدرا - به دلیل توجه به دو وجه گزارهای و غیرگزارهای وحی - از جایگاه ویژهای برخوردار است. این رویکرد در مقایسه با تبیینهایی که تنها یکی از جنبههای وحی را مورد توجه قرار دادهاند، بسیار مهم است. در الهیات مسیحی دو رویکرد کلّی گزارهای و غیرگزارهای در ...
full textتبیین رویکرد میانرشتهای از دیدگاه معرفتشناسی حکمت متعالیه
رویکرد میانرشتهای یکی از تازهترین رویکردها به دانش است که به همراه ظرفیتهای فراوانی که در بر دارد، مسائلی را نیز به میان آورده است. در حال حاضر یکی از ضرورتهای رویکرد میانرشتهای به دانش، تبیین فلسفی آن است. این مقاله تلاشی در جهت تبیین رویکرد میانرشتهای از دیدگاه معرفتشناسی صدرایی است. معرفتشناسی صدرایی در کُنه خود وحدت گراست و از این رو میتواند مبنایی مناسب برای تبیین رویکرد میانرش...
full textMy Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023